Hyper betekent ‘overmatig’ en ventilatie betekent ‘ademen’. Bij hyperventilatie adem je dus te veel. En ongeveer 85% van de bevolking doet dat.
Veel mensen kennen hyperventilatie als een aanval. Maar wist je dat er ook chronische hyperventilatie bestaat? Ik leg het je uit.
Wil je weten of jij hyperventileert? Daarover vertel ik binnenkort meer in een ander blog.
Acute hyperventilatie
Bij acute hyperventilatie is er sprake van een aanval, een plotseling gevoel van adem tekort. Je gaat sneller en meer ademen en verliest de controle over je ademhaling, wat angst en paniek veroorzaakt. Sommige mensen hebben zelfs het gevoel dat ze een hartaanval krijgen. Gelukkig is zo’n aanval niet gevaarlijk en gaat het gevoel van ‘te weinig lucht’ uiteindelijk weer over.
Tijdens een hyperventilatie aanval adem je alsof je flink aan het sporten bent, zwaar en snel. Maar als je niet sport, past deze manier van ademhalen helemaal niet bij wat je op dat moment aan het doen bent. Je verliest op dat moment veel koolzuurgas. Maar koolzuurgas is juist nodig voor vele processen in je lijf, waaronder zuurstofopname.
Als gevolg van acute hyperventilatie kunnen plotseling klachten optreden zoals grote onrust, snelle hartslag, benauwdheid, duizeligheid, pijn op de borst, verminderde alertheid, spierverkrampingen, tintelingen en algehele slapte. Soms zelfs flauwvallen, wat eigenlijk een beschermingsreactie is van het lichaam. Vanaf dat moment wordt namelijk de ademhaling weer rustig.
Tijdens een aanval is het zaak om het koolzuurgas in je lichaam te verhogen. Dat kun je bijvoorbeeld doen door in je handen te ademen. Je ademt dan het uitgeademde koolzuurgas direct weer in. Flink in beweging komen helpt ook. Verbranding in je spiercellen levert namelijk energie en koolzuurgas op.
Chronische hyperventilatie
Chronisch betekent ‘langdurig’. Waarschijnlijk snap je dan dat je bij chronische hyperventilatie voortdurend te veel ademt. Je ademhalingscentrum raakt ontregeld. Je lichaam heeft continue te maken met een lage hoeveelheid koolzuurgas. Het gas dat zo belangrijk is voor allerlei processen in je systeem. Het speelt een rol bij o.a. zuurstofopname, de werking van de zenuwen en het transport van vitamines en mineralen via het bloed.
Maar hoe herken je dan chronische hyperventilatie? Helaas is dat niet altijd even duidelijk, meestal is het ongemerkt aanwezig en ben je je er niet bewust van. In eerste instantie zijn er immers niet altijd klachten en op de lange termijn zijn ze niet voor iedereen gelijk. Jouw klachten hangen af van de kwetsbare zwakke delen binnen jouw lichaam.
De lijst met mogelijke symptomen en chronische ziektebeelden is dan ook enorm. Enkele voorbeelden zijn: hoofdpijn, duizeligheid, beklemmend gevoel op de borst, tintelingen, angst- en paniekgevoelens, kortademigheid, veel gapen, buikpijn, chronische vermoeidheid, kramp, slecht slapen, snurken, vaak verkouden, verstopte neus, astma, hoge bloeddruk, allergieën, chronische bronchitis, diabetes 2, enz.
Hoe ontstaat hyperventilatie?
Bij elk moment en iedere situatie past een ademhaling. Je ademhaling vertelt je dus hoe het met je gaat. In rust is je ademhaling rustig, bij inspanning wordt je ademhaling intensiever. Dat is functioneel en helemaal prima.
Stress zorgt ervoor dat je ademhaling en hartslag omhoog gaan. En stress kan van alles zijn. Ook bepaalde voedingsstoffen, weinig slaap of emotionele ervaringen. Bovendien is stress voor iedereen anders. Je lichaam maakt zich in elk geval klaar voor actie. Niets mis mee, juist goed.
Is de stressvolle situatie voorbij, dan past de ademhaling zich weer aan. Maar als actie uitblijft, of de stress niet verdwijnt, wordt het wel een ding. Het onrustige gevoel blijft, de vermeerderde ademhaling blijft en je komt in een vicieuze cirkel terecht. Deze manier van ademhalen wordt jouw normaal. Het hyperventileren is een feit. Je ademt te veel.
Terug naar normaal
Je ademhaling normaliseren kost tijd. Iets wat er langzaam insluipt en misschien al lang bestaat, vraagt de nodige oefening. Bovendien is het zinvol te ontdekken wat de oorzaak is van het verkeerde ademhalen en daar zeker ook iets mee te doen.
Er bestaan heel veel verschillende ademhalingsoefeningen. Verschillende oefeningen voor diverse situaties met verschillende resultaten. Als er sprake is van hyperventilatie streven we naar een rustige, langzame ademhaling en structureel meer koolzuurgas in het lichaam. Maar hoe doe je dat dan?
Doe deze oefeningen minimaal 3x per dag 5 minuten. Het liefst op vaste tijden. Door te oefenen op momenten dat je relaxt bent, kun je ze beter toepassen als je ze bij stressvolle situaties nodig hebt.
Ademhalings- en ontspanningsoefeningen kun je heel goed toepassen tijdens bewegen in de buitenlucht. Ik neem je dan ook altijd mee de natuur in. Tijdens (sportief) wandelen en/of hardlopen maak ik je bewust van je lijf, maar zeker ook van je ademhaling, leg ik je uit wat een gezonde ademhaling is doen we diverse oefeningen.
Wil jij meer ontspanning, fitter worden, je energieker voelen of van je vage klachten af? Neem gerust contact met me op. Dan kijken we samen of ik iets voor je kan betekenen.